آدم ربایی1397-07-11

جرم آدم ربایی، یعنی، شخصی، دیگری را، بدون رضایت فرد، برباید و یا مخفی کند که در این صورت، حکم جرم آدم ربایی، یعنی حبس 2 تا 5 سال و یا حبس بیش از 5 سال تا 10 سال، بر مرتکب، اعمال خواهد شد. مجازات آدم ربایی، از حیث جنبه عمومی آن نیز، حبس می باشد و رسیدگی به این جرم، پس از ثبت شکایت شاکی، در دفاتر خدمات قضایی یا کشف جرم، توسط ضابطان دادگستری، از دادسرا، آغاز می گردد.

قانون مجازات اسلامی، جرایم بسیاری را پیش بینی کرده است که اصلی ترین هدف این قانون، از پیش بینی این جرایم، حفظ نظم عمومی بوده و اینکه، افراد بتوانند، آزادانه، در سطح جامعه، رفت و آمد و زندگی کنند. در این میان، با توجه به اینکه ارتکاب برخی از جرایم، ارتباط مستقیمی با نظم عمومی جامعه دارد، قانون گذار، دسته ای از این جرایم را غیر قابل گذشت دانسته که حتی در صورت رضایت شاکی، مجازات آن ها، متوقف نخواهد شد.

یکی از مصادیق جرایم غیر قابل گذشت، جرم آدم ربایی، می باشد که بسیاری از افراد، آن را با سرقت، یکی می دانند و تصور می کنند، احکام سرقت، بر آن، جاری می گردد. حال آنکه، جرم آدم ربایی، یک جرم مجزا بوده و در صورتی که شخصی، اقدام به ارتکاب آن کند، با حکم مجازات، آن که بسیار شدید است، روبرو خواهد شد.

از این رو، در این مقاله، قصد داریم، بگوییم که جرم و حکم جرم آدم ربایی چیست و مجازات جنبه عمومی آن، چه می باشد؛ سپس، در خصوص نحوه شکایت و رسیدگی به این جرم، توضیح دهیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این موضوع، با ما همراه باشید.

جرم آدم ربایی چیست؟

امنیت و آرامش افراد، در جامعه، از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و هیچ کس، حق ندارد، با هیچ عملی، اقدام به سلب یا برهم زدن آن، کند. یکی از مواردی که قانون گذار، در همین راستا و با هدف تامین امنیت افراد جامعه، جرم انگاری کرده است، مساله آدم ربایی است.

قبل از اینکه بگوییم، حکم جرم آدم ربایی چیست؟ باید، تعریف این جرم را از منظر قانون مجازات اسلامی، مورد بررسی قرار دهیم و پس از آن، بگوییم که مجازات آدم ربایی چیست. ماده 621 قانون مجازات اسلامی، جرم آدم ربایی را تعریف کرده و مجازات آدم ربایی را نیز پیش بینی نموده است.

مستفاد از ماده 621 قانون مجازات، در صورتی که شخصی، دیگری را به زور و تهدید و یا به هر نحو ی از انحا، بدون رضایت فرد، برباید و یا مخفی کند، جرم آدم ربایی رخ می دهد و مرتکب را با مجازات آدم ربایی، روبرو می کند. البته برای وقوع جرم آدم ربایی، قصد و نیت مرتکب نیز بسیار مهم است. یعنی، فردی که اقدام به این کار می کند، باید، با علم و آگاهی و قصد ضرر رساندن به دیگری، اقدام به آدم ربایی کند.

پس از توضیح در خصوص جرم آدم ربایی، در ادامه، قصد داریم، در خصوص مجازات آدم ربایی، صحبت کرده و بگوییم که از منظر قانون گذار، حکم جرم آدم ربایی چیست و آیا، این جرم، قابل گذشت است یا دارای جنبه عمومی بوده و غیر قابل گذشت، می باشد.

مجازات آدم ربایی

در پاسخ به این پرسش که حکم جرم آدم ربایی چیست؟ باید به ماده 621 قانون مجازات اسلامی، بخش تعزیرات و مجازات های بازدارنده و ماده 19 این قانون، مراجعه کرد. ماده 621 این قانون، در خصوص مجازات آدم ربایی مقرر می دارد :

طبق این ماده، مجازات آدم ربایی، در مواردی که آدم ربایی، بدون زور و تهدید بوده و بدون وسیله نقلیه، انجام شده باشد، حبس از 2 سال تا 5 سال، خواهد بود و در مواردی که با زور و تهدید باشد، حبس بیش از 5 سال تا 10 سال، خواهد بود. همچنین، در مواردی که آدم ربایی، با وسیله نقلیه یا با آسیب جسمی یا حیثیتی صورت گیرد یا سن مجنی علیه، کمتر از 15 باشد، حداکثر حبس مجازات آدم ربایی، یعنی 10 سال، اعمال خواهد شد.

مجازات جنبه عمومی

قبل از توضیح اینکه حکم مجازات جنبه عمومی جرم آدم ربایی چیست، باید اندکی، در خصوص جنبه عمومی جرم، به طور کلی، توضیح دهیم و بگوییم که جرایم قابل گذشت و غیر قابل گذشت چه هستند؛ سپس، به این پرسش که حکم جرم آدم ربایی، از جنبه عمومی جرم، چیست؟ پاسخ دهیم.

جرایم، در قانون، به دو دسته جرایم قابل گذشت و جرایم غیر قابل گذشت، تقسیم می شوند. جرم قابل گذشت، جرمی است که برای شروع تعقیب و رسیدگی به آن و صدور حکم مجازات، نیاز به شکایت شاکی خصوصی می باشد و بدون شکایت شاکی، امکان تعقیب و رسیدگی به آن، وجود، نخواهد داشت و جرم غیر قابل گذشت، جرمی است که با نظم عمومی جامعه، سر و کار داشته و به عبارتی، دارای جنبه عمومی است و برای شروع رسیدگی، نیاز به شکایت شاکی خصوصی ندارد.

در جرایم دارای جنبه عمومی یا غیر قابل گذشت، بر خلاف جرایم قابل گذشت، گذشت شاکی، تاثیری در سقوط مجازات، نداشته و صرفا، یکی از جهات تخفیف، محسوب می شود. آدم ربایی نیز، یکی از جرایم غیر قابل گذشت است که حتی با گذشت شاکی، حبس که جنبه عمومی جرم است، در خصوص آن، اعمال خواهد شد و بر این اساس، حبس، مجازات آدم ربایی، از حیث جنبه عمومی آن، است.

اما، با توجه به ماده 38 قانون مجازات، میزان مجازات حبس جرایم غیر قابل گذشت، نظیر جرم آدم ربایی، در صورت وجود جهات تخفیف که گذشت شاکی نیز یکی از آن ها است، یک تا سه درجه، بسته به میزان حبس و درجه آن، قابل تخفیف و کاهش می باشد و بنابراین، مجازات آدم ربایی نیز با گذشت شاکی، می تواند، به میزان یک تا سه درجه، کاهش یابد.

ماده ۳۲ قانون اساسی بیان می کند هیچ شخصی را نمی توان بدون دلیل دستگیر کرد؛  مگر اینکه برای آن  جرمی در قانون  معین شده باشد بر اساس آنچه که در قانون بیان شده است میتوان افراد را مجرم محسوب کرد.

انتقال دادن چند نفر یا یک نفر به مکان دیگر بدون رضایت شخص را آدم ربایی گویند. آدم ربایی دارای عناصر قانونی و معنوی و مادی می باشد.

عنصر مادی: در عنصر مادی این جرم باید عمل ربودن انجام گیرد و به این معنا می باشد که شخصی را از مکانی به مکان دیگر با استفاده از زور یا تهدید و یا اینکه از طریق حیله،  انتقال می دهند. و این جابجایی بدون رضایت شخص میباشد. این اتفاق را عنصر مادی جرم میگویند‌.

عنصر معنوی: زمانی جرم آدم ربایی اتفاق می‌افتد کرد به اضافه عنصر مادی عنصر معنوی هم شامل آن شود. عنصر معنوی به این معنا می باشد که شخصی که طرف مقابل را می رباید باید قصد و نیت مجرمانه برای انجام دادن این عمل را داشته باشد.

اگر اینگونه نباشد جرم آدم‌ربایی اتفاق نیفتاده است. مانند اینکه شخصی ماشینی را سرقت می نماید که از قضا داخل آن کودکی خوابیده است .

عنصر قانونی: انجام دادن عملی و یا انجام ندادن عملی که در قانون برای آن مجازات در نظر گرفته شده است جرم محسوب می گردد. عنصر قانونی آدم ربایی ماده ۶۲۱ تعزیرات می باشد.

هر کس به قصد مطالبه وجه یا مال یا به قصد انتقام یا به هر منظور دیگری به عنف یا تهدید یا حیله یا به هر نحو دیگر شخصا یا توسط‌ دیگری شخصی را برباید یا مخفی کند به حبس درجه ۴ و در غیر این صورت به حبس درجه ۵ محکوم خواهد شد در صورتی که سن مجنی‌ علیه کمتر از پانزده سال تمام باشد یا‌ ربودن توسط وسایل نقلیه انجام پذیرد یا به مجنی علیه آسیب جسمی یا حیثیتی وارد شود، مرتکب به حداکثر مجازات تعیین شده محکوم خواهد شد ‌و در صورت ارتکاب جرایم دیگر به مجازات آن جرم نیز محکوم میگردد.

در تبصره ماده ۶۲۱ مجازات شروع به آدم ربایی نیز تعیین شده بود که سه تا پنج سال در نظر گرفته شده بود ولی طبق قانون جدید کاهش مجازات حبس های تعزیری مجازات شروع در تبصره نسخ شد و شروع طبق قواعد عام شروع یعنی ماده ۱۲۲ قانون مجازات اسلامی عمل می شود.

یعنی مجازات آن حبس درجه پنج یعنی دو تا پنج سال در صورتی که با قصد این کار را انجام داده باشد محکوم می شود و در صورتی که قصد مطالبه وجه و انتقام نداشته یا حیله و عنف هم نباشد.

به حبس تعزیری یا شلاق یا جزای نقدی درجه شش که عبارت است از:

حبس بیش از شش ماه تا دو سال.

جزای نقدی بیش از بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا هشتاد میلیون (۸۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.

شلاق از سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه.

شرایطی که باعث تشدید مجازات میشود؟

اگر سن شخصی که ربوده شده از ۱۵ سال کمتر باشد.

ربوده شدن شخص توسط وسایل نقلیه چه موتوری و چه غیر موتوری باشد.

آسیب زدن به فرد ربوده شده چه از نظر جسمی و چه از نظر روحی.

اگر فرد ربوده شده دچار آسیب حیثیتی گردد که این موضوع در مورد زنان و کودکان ربوده شده می‌باشد و اگر غیر از این باشد باید توسط شخص ثابت گردد.

نحوه شکایت و رسیدگی به جرم

پس از صحبت از اینکه حکم جرم آدم ربایی چیست و مرتکب این جرم، به چه مجازاتی، محکوم می گردد. در این بخش از مقاله، قصد داریم، درباره نحوه شکایت از این جرم، توضیح دهیم و بگوییم که نحوه رسیدگی به شکایت از آدم ربایی، جهت صدور حکم جرم آدم ربایی چیست.

شکایت از جرم آدم ربایی، توسط شاکی این جرم، با ثبت نام در سامانه ثنا، تنظیم شکایت نامه جرم آدم ربایی، مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی جهت ثبت و ارسال شکواییه، از طریق این دفاتر، به دادسرا و دادگاه صالح رسیدگی به جرم، صورت می گیرد.

پس از ثبت شکواییه و ارسال آن، به دادسرای محل وقوع جرم، پرونده، تشکیل شده و دادسرا، اقدام به بررسی ادله و انجام تحقیقات مقدماتی می نماید تا بتواند بسته به اینکه ادله، برای انتساب عنوان مجرمانه، به متهم، کافی بوده یا خیر، اقدام به صدور قرار جلب به دادرسی یا قرار منع تعقیب نماید.

قرار منع تعقیب، برعکس قرار جلب به دادرسی، در صورتی صادر خواهد شد که ادله، برای انتساب عنوان مجرمانه، به متهم، کافی نباشد. با صدور قرار منع تعقیب و قطعیت آن، پرونده، مختومه می شود و با صدور جلب به دادرسی و پس از آن، صدور کیفرخواست، از سمت دادستان، پرونده، برای رسیدگی و صدور حکم، به دادگاه کیفری، فرستاده خواهد شد.

جهت اطلاعات بیشتر در بخش تماس با ما در ارتباط باشید