در برخی از موارد زوجین یا یکی از آنها مایل به زندگی مشترک نیست و اقدام به جدایی و گرفتن حکم طلاق میکند.
در طلاق توافقی زوجین با رضایت یک دیگر و تعیین کردن شرایط طلاق با صرف کمترین هزینه و وقت به هدف خود خواهند رسید.
مطابق ماده ۲۶ قانون حمایت از خانواده : ( در صورتي که طلاق، توافقي يا به درخواست زوج باشد، دادگاه به صدور گواهي عدم امکان سازش اقدام و اگر به درخواست زوجه باشد، حسب مورد، مطابق قانون به صدور حکم الزام زوج به طلاق يا احراز شرايط اعمال وکالت در طلاق مبادرت مي کند.) با توجه به ماده فوق ، گواهی عدم امکان سازش در طلاق توافقی می باشد که به درخواست مرد نیز داده میشود.
ماده ۱۱۳۳قانون مدنی ، طلاق به درخواست زوج : مرد میتواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید.
طبق این ماده مرد میتواند هر وقت که بخواهد زن خود را طلاق دهد همچنین طبق اصلاحات این ماده که در ۱۹/۸/۱۳۸۱ تصویب شد زوج که خواستار طلاق میباشد باید به دادگاه مراجعه کند تا پس از صدور گواهی عدم امکان سازش و تقدیم آن به دفترخانه ی طلاق نسبت به اجرای صیغه طلاق و ثبت آن اقدام نماید.
طلاق توافقی در این طلاق زن با بخشیدن قسمتی از حقوق مالی خود مانند (مهریه ، جهیزیه ، نفقه) یا مال دیگری همسر خود را راضی به اجرای حکم طلاق میکند در این نوع طلاق ، توافق خود را بر شرایط مالی و غیر مالی (حضانت فرزندان یا ملاقات آنها) اعلام میکنند و طلاق خود را تقدیم دادگاه مینمایند و منتظر صدور گواهی عدم امکان سازش میشوند.
تعیین مدت اجرای گواهی عدم امکان سازش
طبق ماده ۳۴ قانون حمایت خانواده : ( مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش برای تسلیم به دفتر رسمی ازدواج و طلاق سه ماه پس از تاریخ ابلاغ رای قطعی یا قطعی شدن رای است.
طبق این ماده اگر گواهی طی مهلت داده شده ، تحویل داده نشود یا ظرف ۳ ماه از تاریخ تحویل در دفتر خانه حاضر نشود یا مدارک لازم را ارائه ندهد اعتبار گواهی صادر شده از بین میرود با از بین رفتن اعتبار این گواهی همه ی توافقاتی که بر اساس این گواهی بود نیز از بین میرود.
آثار و نتایج طلاق توافقی که با عنوان گواهی عدم امکان سازش صادر می شود با حکم طلاق متفاوت است
تفاوت گواهی عدم امکان سازش با حکم طلاق :
۱ .طلاق توسط مرد میباشد، اگر طلاق توسط زن مطرح شود باید یک علت و دلیل موجه داشته باشد بنابراین در حکم طلاق دادگاه باید به محق بودن خواهان رسیدگی کند و دلایل و علت های طلاق را بررسی کند در حالی که در گواهی عدم امکان سازش ؛ تصمیم دادگاه تاییدی است بر توافق طرفین و به آن ها مجوز مراجعه به دفترخانه و اجرای طلاق را به آنها می دهد.
۲ .در طلاق ، قاضی باید به مطالبات مالی زن توجه کند و آنها را مورد بررسی قرار دهد در حالی که در گواهی عدم امکان سازش فقط طبق آنچه که توافق شده است حق زن را می پردازد.
۳ .در طلاق هایی که از سمت روج است، زوجه جهت شرکت در جلسه دادگاه احضار میشود تا اعلام کند که با این طلاق موافق است یا خیر؟ و آیا از حقوق مالی خود صرف نظر میکند یا نه ؟ که نظر زوجه در صدور گواهی امکان سازش تاثیری ندارد و همچنین عدم حضور زوجه مانع از صدور این گواهی نیست.
پس با توجه به موارد گفته شده در طلاق توافقی و طلاق به درخواست زوج دادگاه اقدام به صدور گواهی عدم امکان سازش میکند ولی در طلاق به درخواست زوجه که باید به ماهیت دعوا ورود پیدا کند و دلایل و مدارک زوجه را بررسی کند تا حق را به خواهان بدهند دادگاه حکم طلاق صادر میکند.